ԱՅԼ ԿԵՐՊ-ը սեղանի թիմային ինտելեկտուալ խաղ է՝ հայերեն կարդալ և բացատրվել կարողացող տարիքային բոլոր խմբերի համար:
Անհրաժեշտ է որքան հնարավոր է շատ բառ բացատրել թիմակիցներին այլ կերպ՝ չօգտագործելով նույնարմատ բառեր և այդ բառերի թարգմանությունն այլ լեզուներով:
Յուրաքանչյուր գուշակած բառը 1 միավոր է։ Առաջադրանքը կատարելու համար տրվում է 1 րոպե, որը հաշվվում է խաղին կից ավազի ժամացույցի միջոցով։Պարգևում է աննկարագրելի աշխույժ ժամանց, խթանեում հայերենի գործածությունն առօրյա ժամանցում և նպաստում հայերեն բառապաշարի զարգացմանը:
Մասնակիցների նվազագույն թիվը՝ 4, առավելագույնը՝ անսահմանափակ։
Ինչու՞ խաղալ «Այլ կերպ»
Խելահեղ ժամանց հայերենով՝ առանց օտար բառեր գործածելու:
Որտե՞ղ
Հավաքույթներին, տանը, ակումբում կամ ճամփորդելիս:
Ու՞մ հետ
Ընկերների, գործընկերների, ընտանիքի անդամների, համադասարանցիների … Նույնիսկ կազմակերպել սերունդների միջև «ինտելեկտուալ պայքար»:
Անունն ու կարգախոսը՝
«Այլ կերպ». խաղում ենք հայերեն:
Տուփի պարունակությունը`
▪ 301 քարտ
▪ 1 ավազի ժամացույց
▪ խաղի կանոնները մեկնաբանող թերթիկ
«Այլ կերպ» խաղի ստեղծման հիմքն ու շարժառիթը անբասիր հայերենի գործածության խթանումն էր:
Խաղի բովանդակությունն առանձնակի հոգածությամբ է մշակվել: Ընտրվել են մեր պատմության, մշակույթի ու կրոնի հետ առնչվող բառեր ու արտահայտություններ, ոսկեղենիկ հայերենի գեղեցիկ բառեր, որոնք ինչ-ինչ պատճառներով դուրս են մղվում առօրյա գործածությունից կամ փոխարինվում են օտար թարգամանություններով:
Յուրաքանչյուր քարտի վրա գրված յոթ բառերը որոշակի օրինաչափություն ունեն. ընդգրկված են պարզ և բարդ գոյականներ, բայեր, բառակապակցություններ, հատուկ անուններ, տեղանուններ, ինչպես նաև մեր պատմության, մշակույթի ու կրոնի հետ առնչվող բառեր ու բառակապակցություններ:
Տուփ՝ 15սմ x 15սմ x 7սմ
Քարտ՝ 7սմ x 5սմ
Բաժանվում ենք թիմերի, չինգաչունգով կամ ոտք գցելով որոշում՝ ով է սկսում խաղը: Թիմից մեկը քաշում է քարտը և փորձում իր թիմակիցներին բացատրել քարտի վրա գրված բառերը՝ այլ կերպ: Առաջադրանքը կատարելու համար տրվում է 1 րոպե, որը հաշվվում է խաղին կից ավազի ժամացույցի միջոցով: Յուրաքանչյուր գուշակած բառը 1 միավոր է:
Եթե քարտի բոլոր 7 բառերը գուշակել են, իսկ ժամանակը դեռ չի սպառվել, մասնակիցն իրավունք ունի հաջորդ քարտը վերցնել:
Բառերը կարող են բացատրվել տարբեր եղանակներով, օրինակ՝ օգտագործելով հոմանիշներ, հականիշներ, նկարագրել իրավիճակ և այլն:
Քանի դեռ թիմակիցները փորձում են գուշակել, բացատրողը պետք է ընթացքում շարունակի նորանոր հուշումներ տալ՝ պահպանելով խաղի կանոնները:
Բացատրելիս քարտի վրա գրված բառերի հերթականությունը պահպանելը պարտադիր չէ:
Հակառակորդ թիմից որևէ մեկը պետք է հետևի, որպեսզի բացատրողը պահպանի բոլոր կանոնները: Խախտելու դեպքում (օրինակ՝ բառարմատն օգտագործելիս կամ թարգմանությունը նշելիս) թիմը կորցնում է մեկ միավոր
Հաղթում է այն թիմը, որը կհավաքի ավելի շատ միավոր:
Բացատրելու նրբությունները. կարելի է, չի՛ կարելի
Կարելի է.
- Օգտագործել հոմանիշներ, հականիշներ, նկարագրել իրավիճակ
- Բառակապակցությունների դեպքում կարելի է հուշել որ 2 բառից է բաղկացած:
- Եթե մասնակիցներն արդեն իսկ գուշակել են բառերից մեկը, բացատրողը կարող է արդեն բացատրելիս կիրառել այդ բառը:
Չի՛ կարելի.
- Մատնացույց անել, կամ հուշել այն՝ ինչ կարելի է տեսնել այդ պահին. Օրինակ՝ իմ դեմքին կա (ակնոց), կամ՝ հեռախոսիս մոդելը (այն դեպքում, երբ հեռախոսը սեղանին դրված է):
- Օգտագործել բառարմատը
- Օգտագործել թարգմանությունը, նույնիսկ եթե հատուկ անուն է. Օրինակ՝ Միկկի Մաուս բացատրելիս չի կարելի ասել ՄՈՒԿ:
- Հատուկ անունների դեպքում չի կարելի հուշել մեկ այլ մարդու կամ մեկ այլ նշանակություն ունեցող, բայց միևնույն հնչողությունն ունեցող հատուկ անունով. Օրինակ՝ Սթիվ Ջոբս բացատրելիս չի կարելի ասել Սթիվ Վոզնյակ-ի գործընկերը:
- Չի կարելի բացատրել տառ առ տառ
- Չի կարելի նշել տառերի քանակը բառի մեջ
- Չի կարելի հուշել որևէ բառ, ապա սա ել այդ բառի առաջին տառով է սկսվում…
- Չի կարելի հուշել հոդակապով. Օրինակ՝ ՍԵՂԱՆԱՏՈՒՆ բացատրելի, եթե մասնակիցները գուշակել են ՍԵՂԱՆ- հատվածը, բացատրողը չի կարողա ասել սեղանԱ-ի՞նչ /Ա-ն այս դեպքում հոդակապն է/
- Եթե բառն անծանոթ է, կամ դժվար է ըստ իմաստի բացատրել, կարելի է բացատրել բառարմատներն առանձին-առանձին. այսպես օրինակ՝ ակնախնձոր բացատրեք ակն արմատը որպես աչք, խնձորը՝ որպես միրգ: Մնում է միավորել այդ երկուսը, և կստանաք քարտի վրա գրված բառը: Բայց բացատրողը չի կարող հուշել հոդակապը, կարող է ասել - այդ երկու բառը միավորիր:
